DE POTENTIËLE KRACHT VAN EGO-DOOD
De dood is eigenlijk nooit ver af. In feite is de dood onderdeel van het leven, maar toch hebben veel mensen er moeite mee dat te accepteren. De dood staat voor een einde. Waarom zou je je dan bezig houden met de ego-dood? Ego-dood staat voor het loslaten van je eigen ik, van dat wat jou je een individu laat voelen. Door dat loslaten kun je juist een dieper contact voelen met de wereld om je heen. Dat is waarom veel psychonauten juist op zoek gaan naar de ego-dood. Ben je nieuwsgierig naar dit fenomeen? In deze blog verkennen we wat ego-dood is en wat het je kan brengen.
Ego en ego-dood
De meeste mensen vinden de dood maar angstaanjagend. Dat is natuurlijk niet heel raar, want het staat voor de beëindiging van het leven. Ook zijn we bang omdat het het grote onbekende is. Maar hoe je tegen de dood aan kijkt, zegt ook veel over hoe je je leven leidt. Misschien ben je wel altijd bang voor de dood, leef je in angst en ben je overmatig voorzichtig. Sommige mensen worden depressief als ze aan de dood denken. Anderen staan er gewoon niet bij stil en proberen hun gedachten over de dood te verdringen. Toch is de dood onderdeel van het leven en zou je er ook anders naar kunnen kijken, namelijk als naar een nieuw begin.
De ego-dood is iets wat je kunt tegenkomen als je geestverruimende psychedelica gebruikt. Deze middelen kunnen iets in gang zetten, wat er toe leidt dat je je eigen ik, je individualiteit verliest. Maar om te begrijpen wat dit inhoudt, zou je eerst moeten weten wat het ego precies is. Het ego is datgene waarmee je jezelf identificeert dat je je een uniek persoon doet voelen. Binnen het boeddhisme zegt men dat het ego een verzameling patronen is dat ontstaan is tijdens je leven (het huidige of voorbije). Het zijn je gedachten, emoties en gedragingen.
Simpel gezegd is je ego je bewustzijn, het deel van je geest waarmee je je identificeert. Maar het ego is ook iets wat we zelf hebben bedacht, en dat we denken nodig te hebben om te kunnen overleven. Wat zou er gebeuren als dat ego er niet zou zijn? Wat blijft er dan over?
Ego-dood: het loslaten van het ik
Het moment waarop je leven ophoudt, waarop je geen “ik” meer bent, is iets waar de meeste mensen liever niet bij stilstaan. Maar zou je niet beter vrede kunnen hebben met dit onvermijdelijke einde? Een zachtaardige manier van de dood onder ogen zien, kun je bereiken met magic mushrooms. Wanneer je tript op een dosis paddo’s ontstaan er allerlei nieuwe verbindingen tussen verschillende hersendelen. De normale gedachtepatronen worden verstoord. Je kunt dit trouwens niet alleen met drugs bereiken, ook met behulp van meditatie is het mogelijk ego-dood te ervaren.
Wat gebeurt er als er sprake is van ego-dood? Nuchter bezien kun je onder invloed van de geestverruimende stof in paddo’s (psilocybine) afstand scheppen tot het ego. Je kunt het vergelijken met stilstaan in een grote stad. Je kunt alleen je directe omgeving zien, met mensen die druk en snel door een winkelstraat wandelen. Dan opeens word je opgetild en stijg je op tot boven de gebouwen. Je hebt overzicht en kunt afstand nemen. Je kunt het ook zien als “verlicht” zijn.
Een klein beetje doodgaan
Op die manier verwoord klinkt de ego-dood misschien minder griezelig. Maar bedenk wel dat het meer is dan alleen afstand nemen van jezelf. Het is een intense ervaring en komt neer op het oefenen met doodgaan. Het is niet voor niets zo dat psychonauten er naar verlangen, maar tegelijkertijd ook wel bang voor zijn. Wat houdt de ego-dood praktisch in?
Zoals gezegd is je ego dat stukje van je, dat jou jezelf doet voelen. Bij de ego-dood verdwijnt dit concept volledig. Je masker dat beeld van jezelf dat je zelf hebt geschapen, je unieke identiteit, zul je compleet loslaten. Het vergt overgave, maar ook zeker een heleboel moed en wijsheid. Deze staat van zijn is wat boeddhistische monniken proberen te bereiken door te mediteren. Paddo’s geven je de mogelijkheid eigenlijk een afsnij-route hiernaartoe te gebruiken. Maar bedenk wel dat het een zeer heftige ervaring is, die ook niet altijd even makkelijk is. Door dit proces krijg je meer inzicht dat betekent echter ook dat je van alles naar boven haalt in jezelf waar je het moeilijk mee kan hebben, zoals schaduwkanten van jezelf en angsten die onder de oppervlakte spelen. En ben je eenmaal begonnen, dan is er geen weg terug.
Tegelijkertijd heeft het ervaren van de ego-dood ook voordelen, anders zouden mensen dit niet opzoeken. Het volledig loslaten van het ego, geeft je de mogelijkheid te voelen dat alles op deze wereld met elkaar verbonden is. Je kunt je voelen alsof je als een regendruppel terechtkomt in de grote oceaan, waarna je er één mee wordt. Je krijgt inzicht in wat je kunt loslaten, zoals verlangens, gedachtepatronen en angsten. Het ego kan je in de weg staan in je persoonlijke ontwikkeling. Nu je hier bovenuit kunt stijgen, is deze belemmering mogelijk verdwenen.
Vrede met de dood
De ego-dood kan je persoonlijke ontwikkeling dus een flinke boost geven. Dat het niet overdreven is dit te zeggen, blijkt wel uit onderzoeken die gedaan zijn naar deze krachtige ervaring. Terminale kankerpatiënten die last hadden van angst en depressie vanwege hun naderende dood, kregen psilocybine. Zij hadden hier veel baat bij en keken daarna anders tegen hun sterfelijkheid aan. Het positieve effect was zelfs nog tot 6 maanden later aanwezig, bij 80% van de deelnemers.
De dood onder ogen zien is niet eenvoudig. Zeker hier in Nederland wordt de dood angstvallig vermeden, we praten er zelden over en houden het het liefst allemaal buiten het zicht. Het kan ook anders, want in andere culturen gaat men totaal verschillend met de dood om. De dood is nu eenmaal een gevolg van het leven. Je kunt de dood ook vieren, zoals Jason Mraz zegt in zijn prachtige nummer Everything is sound:
“Whether it's your birthday or your dying day, it's a celebration too.”
De ego-dood kan je helpen om vrede te krijgen met je eigen sterfelijkheid en daardoor juist meer ontspannen en optimistisch in het leven te staan. Wil jij ook proberen de ego-dood te bereiken, zorg dan dat je eerst wat ervaring op doet met psychedelische middelen, zoals paddo’s. Begin met lagere doseringen en bouw het rustig aan op. Voor beginners zijn bijvoorbeeld de Mexican paddo’s heel geschikt. Je kweekt je paddo’s gemakkelijk thuis met de kweekkits van Fresh Mushrooms, Mondo of All In One.
