DE SPIRITUALITEIT VAN VASTEN: GOED VOOR LIJF EN GEEST?

Net als meditatie is vasten een goede manier om jezelf te leren kennen en je geest te zuiveren. Vasten en spiritualiteit zijn niet geheel verrassend met elkaar verbonden. Je ziet dit bijvoorbeeld terug in verschillende religies, van de islamitische Ramadan tot joodse tradities, boeddhisten en hindoes. Maar je hoeft niet in een god te geloven om de spirituele vruchten te plukken van vasten. Lees hier waarom vasten past binnen een spiritueel leven en hoe je dit aanpakt.

Waarom is vasten spiritueel?

Er zijn meerdere redenen waarom vasten wordt geassocieerd met het spirituele. Zo is het niet heel toevallig dat psychedelica veel beter op een lege maag genomen kunnen worden. De meeste hebben te maken met het ontwikkelen en verbeteren van jezelf en hoe jij je tot de wereld en anderen verhoudt:

In tune met je lijf en behoeftes

Ten eerste kun je door te vasten beter in contact komen te staan met je lichaam. Je laat het eten even voor wat het is en focust op wat je lijf aangeeft. Daardoor merk je waarschijnlijk van alles op. Je gaat bijvoorbeeld op je energieniveau letten en hebt sneller door wanneer en waardoor je inkakkertjes hebt. Of je merkt op dat je trek hebt - en laat dit er vervolgens gewoonweg zijn zonder dat je ernaar handelt.

Volle focus op spiritualiteit door te vasten

Vasten kan je helpen om je te focussen op je innerlijke belevingswereld, zonder afleiding. Tijdens het vasten dien je dan wel je hier bewust mee bezig te houden. Eten kun je zien als iets hedonistisch en materieels. Zeker wanneer je zoals zo veel mensen vaak eet terwijl je niet echt honger hebt. Alles moet lekker zijn, elke maaltijd een beleving. Door af te zien van zo’n materiële en hedonistische behoefte, kun je je spirituele behoeften meer aandacht geven. Bovendien houd je op een dag ook nog eens meer tijd over, nu je niet kookt, eet en inkakt. In veel religies wordt vasten gezien als dé manier om dichter bij hun god te komen. Wat je in feite doet, is jezelf onderwerpen aan een hogere kracht en een hoger doel. Je toont kracht, maar ook nederigheid.

Zelfdiscipline

De honger er laten zijn en er bewust voor kiezen om niet te eten: dat is een uitstekende training voor je zelfbeheersing. Ken je de marshmallowtest? In dit experiment van de Stanford-universiteit werden kinderen een kwartier alleen gelaten met een marshmallow. Konden ze zich die 15 minuten inhouden en de marshmallow niet opeten, dan kregen ze als beloning nóg een snack. Niet elk kind bleek genoeg zelfbeheersing in zich te hebben, ondanks de duidelijke beloning die er tegenover stond. De kinderen die weinig zelfbeheersing hadden, zouden het later beter doen op school en slanker zijn. Hoewel aan die resultaten ondertussen wordt getwijfeld, kun je wel begrijpen dat het kúnnen negeren van je directe behoeftes wel bepaalde voordelen voor je kan hebben. Zeker in onze huidige samenleving vol snoep, Tinder en internet. We zijn gewend om direct te krijgen wat we willen. En dat is natuurlijk niet heel spiritueel. Met vasten kun je meer grip krijgen op je spirituele praktijk en je zelfbeheersing trainen.

Meer empathie en solidariteit

Een andere reden die voor vasten wordt genoemd: door een tijdje echte honger te hebben, word je empathischer. Je voelt je meer verbonden met groepen voor wie honger, armoede of lijden dagelijkse kost is. Dit is een van de gedachten achter de Ramadan, de vastenmaand van moslims.

Vasten werkt spiritueel zuiverend

In vele religies wordt vasten gezien als reinigend. Je lijf én geest worden gezuiverd van zonden, negativiteit en andere zaken die een bedreiging vormen voor jouw zuiverheid. Veel mensen geloven ook dat vasten detoxend werkt. Maar daar is nog niet echt sterk bewijs voor gevonden. Wel kan het voor je darmen goed zijn om even een dagje rust te nemen.

Dankbaarheid

Dankbaarheid speelt een belangrijke rol bij meditatie en andere spirituele praktijken. Door jezelf een tijdje eten te ontzeggen en oprechte honger te ervaren, zul je extra dankbaar zijn wanneer je uiteindelijk eten hebt. Die dankbaarheid zie je in bescheiden vorm terug bij christenen die bidden vlak voor het eten.

Is vasten gezond?

Vasten kan gezond zijn. Het is niet de heilige graal voor wie snel wil detoxen of volgende week 10 kilo lichter wil zijn. Periodiek niet eten kan voor de een geweldig zijn, en voor de ander schadelijk of niet vol te houden. Het kan je helpen af te vallen, maar je kunt er ook een verstoord eetpatroon van krijgen. Of intermittent fasting voor jou voordelen heeft, hangt dan ook af van jou zelf en hoe je het aanpakt. Vast liefst niet te lang. Een dag is prima, maar een week op alleen water leven zal je echt niet ontgiften. Probeer vasten vooral eens een dag en koppel het aan het bewust uitoefenen van spiritualiteit. Ga bijvoorbeeld aan de slag met journaling. Zet je spirituele intenties op papier en werk zo’n dag aan jezelf. Je kunt vasten ook combineren met microdosing en zo van beide praktijken de voordelen ervaren.