DOE JE EIGEN ONDERZOEK: ZO VIND JE BETROUWBARE INFORMATIE OVER DRUGS EN SUPPLEMENTEN

Informatie is overal, dankzij het internet. Geweldig, al die kennis binnen handbereik. Maar er is een groot nadeel: we weten niet zo goed meer wat klopt en wat niet. Het lijkt soms alsof wetenschappers elkaar tegenspreken. En zo trappen heel veel mensen in complete onzinverhalen. De gevolgen kunnen variëren. Het kan zijn dat je een paar tientjes verliest, omdat je een supplement koopt dat niet werkt. Maar je gezondheid kan ook gevaar lopen. Zo zijn er miljoenen mensen die geen gluten eten omdat een paar influencers roepen dat tarwe en brood slecht voor je zijn. Wat overigens niet zo is, dus eet vooral die croissants als je er lekker op gaat. Wat zijn dan wél bronnen die je kunt vertrouwen? Hoe en waar vind je nu betrouwbare informatie om de juiste keuzes te maken wat betreft drugs, supplementen en je algehele gezondheid?

Dit zijn geen betrouwbare bronnen voor info over middelen en drugs

Om te weten wat betrouwbare bronnen zijn als je zoekt naar informatie over bijvoorbeeld drugs, dan moet je eerst weten wat de grootste valkuilen zijn. Hierbij:

Influencers en supplementen: de slechtste bron van betrouwbare informatie

Heb je het Vitakruid-schandaal meegekregen? Momenteel is dit bedrijf in opspraak vanwege hun nogal opvallende handelwijze. Ze zetten (heel slim) bekende Nederlanders en influencers in om hun producten betaald te promoten. Op zo’n moment mag je al heel kritisch zijn. Iemand die een product promoot omdat die er geld mee verdient, is natuurlijk niet echt geloofwaardig. Voor geld doen mensen alles. Dus ook liegen of enthousiasme faken. Een influencer die enthousiast is over een koffiemok zal geen gevaar voor je gezondheid zijn, hoogstens voor je portemonnee. Maar een zweverige voormalige soapster zonder diploma’s kan jou echt geen betrouwbare informatie geven over supplementen en hun effecten op je gezondheid. Pas ook op met influencers die het ‘bij zichzelf houden’. Als zo iemand zegt ‘voor mij werkt dit goed!’, dan weten ze dat hun volgers hopen dat het ook voor hen werkt. En dus kopen ze die pillen en poeders zonder zelf onderzoek te doen.

Google: herken de advertentie

Google je naar een bepaald supplement, dan ga je ervan uit dat de belangrijkste en betrouwbaarste informatie bovenaan komt te staan. Dat klopt helaas niet. Google laat eerst de advertenties zien: partijen die betalen om bovenaan te komen. Die herken je pas als je er goed op let, want het staat er in vrij bescheiden letters bij. Ook betekenen hoge posities in Google niet gelijk dat die informatie klopt; wel dat dit waarschijnlijk een platform is dat populair is en z’n best heeft gedaan daarvoor.

Forums, Reddit en reviews: anekdotes zijn geen bewijs

Via zoekmachines kom je vaak uit op websites als Drugsforum en Reddit. Deze geven je misschien wel een mooi specifiek antwoord op jouw vraag over bijvoorbeeld designerdrugs, maar wel van één iemand. Hoe erg jij je ook diegene zijn situatie herkent: dit zegt jou precies niets. Ga dus niet aan het zelf-dokteren met middelen op basis van één ervaring van een wildvreemde op het internet.

Waar vind ik dan wél betrouwbare informatie over supplementen en drugs?

Natuurlijk is het verleidelijk en begrijpelijk om de eerste de beste bron die je tegenkomt te vertrouwen als je informatie over drugs of supplementen zoekt. Snel even een forumdiscussie door scrollen waar iedereen jouw voorgevoel blijkt te ondersteunen en gaan met die banaan. Maar dat leidt tot gevaren als overdosering of interacties van middelen. Zo zijn er genoeg mensen die de combinatie van drugs zoals wiet en alcohol zouden promoten, maar minstens zo veel mensen liggen ‘stronken’ beroerd in een hoekje.

Met deze tips zul je wél betrouwbare informatie over supplementen en drugs kunnen vinden:

Wetenschappelijke bronnen

Wetenschappelijke bronnen die je kunt raadplegen, vind je bijvoorbeeld via Google Scholar. Dit is Google, maar dan voor wetenschappelijke publicaties. Een paar tips hierbij:

• Let vooral op onderzoeken die vaak geciteerd zijn. Dat betekent dat ándere wetenschappers het weer een waardevol artikel vonden.
• Kijk naar het soort onderzoek. Een ‘review’, meta-analyse en overzichtsartikel hebben het hoogste niveau van betrouwbaarheid wat wetenschappelijke bronnen betreft. Deze informatie over pillen, poeders, supplementen, werkzame stoffen en drugs kun je dus wel vertrouwen.

Dan heb je nog meer wetenschappelijke bronnen die betrouwbaar zijn. Bijvoorbeeld de websites van universiteiten. En er zijn trouwens ook betrouwbare influencers! Want ook wetenschappers zitten op social media. Let op hun titels en wat andere (betrouwbare!) mensen over ze zeggen. Volg bijvoorbeeld Sjamaandriaan op Instagram; hij ontmaskert graag pseudo-wetenschappers en influencers die maar wat roepen. En vraag ook vooral een arts om betrouwbare informatie over bijvoorbeeld drugs en middelen. Die heeft daar natuurlijk op gezeten.

Betrouwbare bronnen leren herkennen: check deze video

Wil je in minder dan 6 minuten weten hoe je betrouwbare informatie herkent? Bekijk deze video van de Tilburgse Universiteit en je bent helemaal op de hoogte.

Geen conclusie is ook een conclusie

De wetenschap is gebonden aan strenge regels voordat ze een bepaalde claim mag doen. Influencers en forumgebruikers roepen vooral wat ze willen, maar een wetenschapper moet eerlijk en genuanceerd zijn. Daardoor lijkt het al snel alsof zo’n stellige influencer een goed verhaal heeft, terwijl je denkt dat die wetenschappers juist allemaal twijfelen. Het omgekeerde is waar: de wetenschapper weet dat er heel veel bewijs nodig is om een betrouwbare claim te doen over supplementen, drugs, voeding en andere zaken. Onthoud dat vooral als je een wetenschappelijke studie leest waar niet zo’n duidelijke conclusie uit komt. Geen concrete effecten is namelijk ook gewoon een conclusie.

En weet ook: één onderzoek is geen onderzoek. Neem de tijd om je in een middel te verdiepen. Ook dat is verstandig gebruiken.